27. Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες

Γνωρίζουμε ότι η Ευρώπη βρίσκεται στη βόρεια εύκρατη ζώνη και περιβάλλεται

βόρεια, δυτικά και νότια από θάλασσα.

Επομένως, το κλίμα της σε γενικές γραμμές είναι εύκρατο, εκτός από τις βόρειες περιοχές της ηπείρου. Βέβαια το κλίμα διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή.

 Επίσης έχουμε μάθει ότι το κλίμα μιας περιοχής εξαρτάται 

• από το γεωγραφικό πλάτος, 
• την απόστασή της από τη θάλασσα, 
• το υψόμετρο 
• και τις ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες.

Στην Ευρώπης  έχουμε τις εξής κλιματικές ζώνες:

1.  Ζώνη ωκεάνιου κλίματος. 

Η ζώνη αυτή δέχεται την επίδραση του Ατλαντικού ωκεανού και έχει ήπιους χειμώνες, δροσερά καλοκαίρια και πολλές βροχές.

➠ Επικρατεί στη δυτική Ευρώπη

 (π.χ. Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία κ.α.)

2. Ζώνη ηπειρωτικού κλίματος. 

Τη ζώνη αυτή επηρεάζουν οι ξηροί άνεμοι της Ασίας, οι οποίοι το χειμώνα είναι ψυχροί και το καλοκαίρι θερμοί. Το καλοκαίρι παρατηρούνται οι περισσότερες βροχοπτώσεις.

➠ Επικρατεί στην ανατολική και την κεντρική Ευρώπη

 (π.χ. Πολωνία, Ρωσία, Ουκρανία κ.α.)

3. Ζώνη μεταβατικού κλίματος. 

Τη ζώνη αυτή αποτελούν περιοχές που βρίσκονται μακριά από τον Ατλαντικό ωκεανό, την Ασία και τη Σαχάρα. Η ζώνη μεταβατικού κλίματος δεν δέχεται την επίδραση του ωκεανού, δεν επηρεάζεται από τους ξηρούς ανέμους της Ασίας, ούτε δέχεται τους θερμούς ανέμους της Σαχάρας.

➠Επικρατεί στην κεντρική Ευρώπη σε περιοχές με ίση απόσταση από Ατλαντικό, Σαχάρα ή Σιβηρία

 (π.χ. Γερμανία, Τσεχία κ.α.)

4. Ζώνη πολικού κλίματος.

 Η ζώνη αυτή αποτελείται από περιοχές που βρέχονται από το Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό και είναι παγωμένη τους περισσότερους μήνες του χρόνου.

➠Επικρατεί σε μια μικρού πλάτους περιοχή της βόρειας Ευρώπης, που βρέχεται από τον Αρκτικό Ωκεανό και είναι παγωμένη τους περισσότερους μήνες του χρόνου

(π.χ. βόρεια Ισλανδία, βόρεια Νορβηγία κ.α.)

5. Ζώνη μεσογειακού κλίματος. 

Η ζώνη αυτή βρίσκεται στη Νότια Ευρώπη και επηρεάζεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα και την έρημο Σαχάρα. Οι χειμώνες είναι ήπιοι, τα καλοκαίρια θερμά και ξηρά, ενώ βροχοπτώσεις παρατηρούνται κυρίως το χειμώνα και το φθινόπωρο.

➠ Επικρατεί στη νότια Ευρώπη, στη ζώνη της Μεσογείου

 (π.χ. Ελλάδα, Μάλτα, νότια Ιταλία κ.α.).

6. Ζώνη ορεινού κλίματος. 

Σε όλες τις κλιματικές ζώνες οι περιοχές με μεγάλο υψόμετρο έχουν διαφορετικό κλίμα, το οποίο είναι ψυχρό. Στις περιοχές αυτές σχηματίζεται η ζώνη του ορεινού κλίματος.

➠Επικρατεί σε ευρωπαϊκές περιοχές μεγάλου υψομέτρου (π.χ. Άλπεις, Καρπάθια, Πυρηναία, Καύκασος).

Το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού κινείται με ταχύτητα 5-9 χμ. την ώρα. Έχει θερμοκρασία περίπου 20 βαθμού Κελσίου. Καθώς πλησιάζει τις δυτικές ακτές της Ευρώπης επηρεάζει το κλίμα των περιοχών αυτών, το οποίο επηρεάζει σημαντικά τη ζωή των Ευρωπαίων. 

Έτσι, 

στις περιοχές με ωκεάνιο κλίμα οι άφθονες βροχοπτώσεις και οι ήπιοι χειμώνες ευνοούν τις καλλιέργειες. 

Στις χώρες της κεντρικής ορεινής Ευρώπης είναι πολύ αναπτυγμένος ο χειμερινός τουρισμός,

ενώ αντίθετα στη μεσογειακή Ευρώπη η κορύφωση του τουριστικού ρεύματος παρατηρείται το καλοκαίρι.

Στις βόρειες περιοχές με ηπειρωτικό κλίμα τα ποτάμια (που εκεί είναι πλωτά) παγώνουν συχνά τον χειμώνα και δυσκολεύουν τις ποτάμιες μεταφορές.

Γενικά πάντως, το κλίμα της Ευρώπης είναι από τα φιλικότερα για τον άνθρωπο. Αυτό εξηγεί σε σημαντικό βαθμό γιατί η ήπειρος μας είναι σήμερα από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη.

Αφού δεν είχαν να αντιμετωπίσουν ακραίες κλιματικές συνθήκες (με εξαίρεση τους Λάπωνες), ασχολήθηκαν με τα γράμματα, τις τέχνες και τις επιστήμες. Η τεχνολογία αναπτύχθηκε σε όλους τους τομείς και οδήγησε κυρίως τη Δυτική Ευρώπη στην πρόοδο και τον πλούτο.

Βέβαια, η πρόοδος της τεχνολογίας μειώνει σταδιακά την τεράστια σημασία που είχε παλαιότερα το κλίμα για τον άνθρωπο. Για παράδειγμα, με τα θερμοκήπια παράγονται λαχανικά ακόμη και στην Ισλανδία, η κεντρική θέρμανση των σπιτιών επιτρέπει στους ανθρώπους να ζουν σε περιοχές με πολύ ψυχρό κλίμα, η χρήση των κλιματιστικών βελτιώνει την ποιότητα ζωής στις πολύ θερμές περιοχές και μειώνει τις επιπτώσεις του καύσωνα.