5. Η οικονομική ζωή

Η οικονομία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στηριζόταν κυρίως

• στις αγροτικές καλλιέργειες

 ( σιτάρι, κριθάρι, βαμβάκι, καπνός, λάδι, σταφίδα )

 και 

• στα κτηνοτροφικά προϊόντα 

( μαλλί για νήματα και υφάσματα).








Οι κτηνοτρόφοι, είτε ζούσαν μόνιμα σε ένα μέρος είτε ήταν νομάδες, πρόσφεραν μαζί με τους αγρότες πρώτες ύλες στη βιοτεχνία για την παραγωγή νημάτων και υφαντών.








Η παραγωγή ικανοποιούσε κυρίως τις ανάγκες του σπιτιού.
Όσα προϊόντα τους περίσσευαν, οι γεωργοί τα πουλούσαν στις τοπικές αγορές
ή τα διέθεταν στο εξωτερικό, με αντάλλαγμα κυρίως βιομηχανικά εργαλεία και άλλα προϊόντα.












Όμως οι γεωγραφικές ανακαλύψεις, η χρήση νέων εμπορικών δρόμων και ο τερματισμός των κατακτήσεων συνέβαλαν στην παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.










Οι έμποροι από τη Δυτική Ευρώπη  τώρα πια χρησιμοποιούσαν άλλες διαδρομές για τη μεταφορά των προϊόντων τους προς την Κίνα και την Ινδία και δεν περνούσαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
 Έτσι, τα έσοδα της  Αυτοκρατορίας από εμπορικούς φόρους μειώθηκαν πάρα πολύ.





Προοδευτικά η οικονομική δραστηριότητα πέρασε κυρίως στα χέρια των υπηκόων του Σουλτάνου και ιδιαίτερα των Ελλήνων.

Δύο ακόμη παράγοντες ωφέλησαν τους Έλληνες:

• οι συνθήκες του Κάρλοβιτς (1699) και του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774), 

που υπέγραψε η ηττημένη Οθωμανική Αυτοκρατορία, επέτρεψαν, κυρίως στην Αυστρία και τη Ρωσία, να επηρεάζουν τις εξελίξεις στο εσωτερικό της.

• Επίσης, οι Διομολογήσεις, 

δηλαδή οι εμπορικές συμφωνίες που έκαναν οι δυτικές χώρες με τους Οθωμανούς Σουλτάνους, ευνόησαν το ελληνικό εμπόριο και τη ναυσιπλοΐα.
Οι Έλληνες απέκτησαν το δικαίωμα να υψώνουν στα καράβια τους τη ρωσική σημαία και να ναυπηγούν πλοία μεγάλα, χωρίς να περιορίζονται από τους Τούρκους, οπότε σχημάτισαν ένα σημαντικό εμπορικό στόλο.








Έτσι, οι Έλληνες έμποροι επέκτειναν τη δραστηριότητά τους στην Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη καθώς και τη Ρωσία, ίδρυσαν στα μέρη αυτά σημαντικές παροικίες και ανέλαβαν μεγάλο μέρος του εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου της Δύσης με την Ανατολή, κερδίζοντας πολλά πλούτη.















Μαζί όμως με τα αγαθά έφταναν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και οι επαναστατικές ιδέες, που επικρατούσαν την εποχή αυτή στην Ευρώπη.

Παράλληλα σχηματίστηκε ένας αξιόλογος ελληνικός εμπορικός στόλος, με πληρώματα έμπειρα στη ναυσιπλοΐα αλλά και στην αντιμετώπιση των πειρατών.

Μεγάλες πόλεις, όπως η Κοζάνη, η Μοσχόπολη, τα Ιωάννινα, η Θεσσαλονίκη αλλά και νησιά, όπως η Χίος, η Ύδρα και τα Ψαρά, έγιναν σημαντικά κέντρα του ελληνικού εμπορίου.

Όλη αυτή η οικονομική άνθηση των Ελλήνων εμπόρων, η ανάπτυξη εμπορικού στόλου και οι νέες επαναστατικές ιδέες που έφεραν από την Ευρώπη, βοήθησαν ώστε να ξεχωρίσουν άνθρωποι, που σύντομα θα γίνονταν πρωταγωνιστές στον ξεσηκωμό του υπόδουλου ελληνισμού.