Η Πρωταπριλιά και τα ψέματά της

Μία τέτοια μέρα θα μπορούσε να έχει γενέθλια ο αγαπημένος ήρωας , ο Πινόκιο.

Της Έλενας Κρητικού 




Σκαλισμένος από ξύλο κερασιάς, θα έβγαινε σήμερα, χαρούμενος στους δρόμους για να μοιράσει μερικά ακόμη, μικρά αθώα ψέματα στους ανυποψίαστους περαστικούς.











Αν και η ζωή των ανθρώπων απέχει αρκετά από τα παραμύθια, η Πρωταπριλιά “μεγαλώνει” κάθε χρόνο τη μύτη της ξύλινης μαριονέτας μέσα από τα δικά μας ψέματα.

Τα ψέματα αυτή τη μέρα έχουν την τιμητική τους, συνήθως με την μορφή μίας καλής ή αποτυχημένης φάρσας.
Η παιγνιώδης συνήθεια των ανθρώπων να λένε ψέματα κάθε πρώτη Απρίλη συναντά διάφορες εκδοχές από τις οποίες δύο είναι οι επικρατέστερες.

Η πρώτη εκδοχή, θέλει η Πρωταπριλιά να ξεκινάει από τους Κέλτες.
Ο συγκεκριμένος λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης ήταν δεινοί ψαράδες.   Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, αλλά τη συγκεκριμένη εποχή δεν υπάρχει εύκολη ψαριά, κατάσταση που υποχρέωνε τους ψαράδες να μην παραδεχτούν ποτέ ότι δεν είναι οι καλύτεροι και αποτελεσματικότεροι.
Τα ψέματα ξεκίνησαν σχετικά με την ποσότητα των ψαριών και στο πέρασμα των αιώνων παγιώθηκε και έγινε έθιμο. 

Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται πιο βάσιμη ιστορικά, μας πάει πίσω στον χρόνο, στην Γαλλία του 16ου αιώνα.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτή, μέχρι και το 1564 οι Γάλλοι γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου.















Εκείνη τη χρονιά, όμως, έγινε η μεγάλη αλλαγή με απόφαση του βασιλιά Κάρολου του 9ου, που επέβαλλε να γιορτάζεται η Πρωτοχρονιά την 1η Ιανουαρίου.
Ο λαός χωρίστηκε σε δυο μέρη και προέκυψαν δυο εορτασμοί:
όσοι αντέδρασαν με την αλλαγή, συνέχισαν να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου, ενώ όσοι συμφώνησαν έστελναν στους αντιδραστικούς πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους πειράξουν.
Το πείραγμα αυτό με τον καιρό, παγιώθηκε σε ένα ακόμη έθιμο της ημέρας.

Από τους Κέλτες και τους Γάλλους, το έθιμο πέρασε λίγο διαφοροποιημένο και στην Ελλάδα. Η δική μας παράδοση στηρίζεται σε μικρά αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το “θύμα” μας.
Το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, αν και σπάνιο, θεωρείται ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.








Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας πιστεύουν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τους υπόλοιπους, θα έχει την τύχη με το μέρος του και θα εξασφαλίσει καλή σοδειά για όλη την χρονιά.
Αντίθετα, όποιος ξεγελαστεί, θα έχει πολλή γρουσουζιά.
Η Άνδρος λέει τα μικρά της ψέματα την 1η του Μάρτη και όχι την Πρωταπριλιά.

                                                                                                                                                                                                  
                                                                         

                                    


..και τώρα, ας ακούσουμε την ιστορία του Πινόκιο...