Δυσλεξία

Παράξενη λέξη η δυσλεξία... Τι να σημαίνει άραγε;








Μια παράξενη αρρώστια που προκαλεί στο δέρμα σημάδια σε σχήμα λέξεων; 
Μήπως είναι το όνομα ενός γαλαξία; 
 Ή το καινούργιο χρώμα της μόδας;









Τίποτε από όλα αυτά. 
Η δυσλεξία είναι η δυσκολία που έχουν κάποιοι άνθρωποι με το να διαβάζουν και να γράφουν. Ακούγεται βαρετό; Και όμως, είναι πολύ ενδιαφέρον... 

Διαβάστε πιο κάτω και θα δείτε!

Κάποιοι άνθρωποι μεταξύ μας, μεγάλοι και μικροί έχουν μεγάλες δυσκολίες μάθησης και ιδιαίτερα όσο αφορά την ανάγνωση, την ορθογραφία και το γράψιμο γενικά. Δυσκολεύονται για παράδειγμα να διαβάσουν ένα κείμενο ή να θυμηθούν τον τρόπο με τον οποίο γράφονται κάποιες λέξεις.

Όμως προσέξτε: Αυτό δεν σημαίνει πως τα άτομα που έχουν δυσλεξία έχουν και μειωμένη νοημοσύνη! Αντιθέτως, οι δυσλεκτικοί έχουν κανονικά επίπεδα νοημοσύνης και μάλιστα υπάρχουν και πολλοί διάσημοι, οι οποίοι πέτυχαν πολλά στη ζωή τους παρόλο που ήταν δυσλεκτικοί!

Το ξέρατε πως ένας από αυτούς ήταν και περίφημος Άινσταιν; 
Ναι!

Η δυσλεξία δεν είναι λοιπόν κάτι τόσο σοβαρό που να μην αφήνει όσους την έχουν να ζήσουν κανονικά ή και να επιτύχουν πολλά. 
Μάλιστα πολλές φορές μπορεί να μην αντιληφθούμε καν πως κάποιος έχει δυσλεξία αφού όπως είναι φυσικό δεν είναι γραμμένο στο μέτωπο του και εμφανίζεται όπως είδαμε πιο πάνω μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις!

Η δυσλεξία μπορεί όμως ειδικά για τους μικρούς να είναι πολύ κουραστική και εκνευριστική, ιδιαίτερα όταν ακόμη δεν έχει διαγνωστεί.

Πώς μπορεί να καταλάβει κανείς ότι έχει δυσλεξία; 

 

Κύριες ενδείξεις δυσλεξίας

 

Χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του δυσλεξικού παιδιού

• Δυσκολεύεται να διακρίνει το αριστερό με το δεξί.
• Σύγχυση ως προς το κυρίαρχο χέρι, μάτι, πόδι.
• Όταν διαβάζει, τα μάτια του κινούνται παλινδρομικά.
• Δυσκολεύεται να αντιληφθεί τις έννοιες της διαδοχής, της σειράς και της διεύθυνσης.
• Αποτυγχάνει στην απομνημόνευση των ημερών, των μηνών, της προπαίδειας.
• Ενδέχεται να παρουσιάζει κινητική αδεξιότητα ή υπερκινητικότητα.
• Παρουσιάζει σύγχυση στην αντίληψη της έννοιας του χρόνου.

• Παρουσιάζει προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο.
• Δυσκολεύεται να επαναλάβει πολυσύλλαβες λέξεις.
• Δυσκολεύεται στην αντίστροφη μέτρηση αριθμών.
• Ενδεχόμενη δυσκολία στη διάκριση μορφών και στην οπτική μνήμη.
• Δυσκολεύεται να αντιστοιχίσει οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα. 

Τα κυριότερα αναγνωστικά λάθη

• Δυσκολεύεται να διακρίνει διαφορετικές λέξεις, που αποτελούνται όμως από τα ίδια γράμματα (π.χ. της - στη).
• Δεν μπορεί να διαβάσει και να προφέρει σωστά ασυνήθιστες λέξεις, πολυσύλλαβες, ιδιωματισμούς και ξένες λέξεις γραμμένες με ελληνικούς χαρακτήρες.
• Προφέρει λανθασμένα τα φωνήεντα.
• Παραλείπει λέξεις, προσθέτει λέξεις, αντικαθιστά λέξεις με άλλες που μοιάζουν στην εμφάνιση. Αναγραμματίζει τις λέξεις.

• “Καθρεφτική ανάγνωση”. Αυτό θα πει, ότι διαβάζει ανάποδα ορισμένες λέξεις (π.χ. η λέξη “αχ” διαβάζεται “χα”, το “με” διαβάζεται “εμ”).

• Παρεμβάλλει άσχετα φωνήματα στην ανάγνωση λέξεων.
• Διαβάζει τις λέξεις με το μυαλό και όχι με το μάτι, συνεπώς επηρεάζεται από τα συμφραζόμενα και δεν ακολουθεί τους κανόνες γραφημικής-φωνημικής αντιστοίχησης. Αντικαθιστά λοιπόν μια λέξη με άλλη παρόμοιας σημασίας (π.χ. “φοβερός-τρομερός”, “κοντός-χαμηλός”).
• Δε δίνει προσοχή ή αγνοεί τα σημεία στίξης, κάτι που οδηγεί σε “άχρωμη” και χωρίς έκφραση ανάγνωση.
• Πολλές φορές αποδεικνύεται, ότι δεν έχει καταλάβει αυτό που διαβάζει.

Δυσκολίες στη γραφή και στην ορθογραφία

• Ακατάστατη γραφή, με αποτέλεσμα οι λέξεις να είναι δυσανάγνωστες. Συχνά οι δύο λέξεις γίνονται μια (π.χ. ο πατέραζμου)
• Γράμματα αντιστρέφονται ή γράφονται αντίθετα, δημιουργώντας σύγχυση μπερδεύοντάς τα με άλλα (π.χ. ε-3, ζ-ξ, θ-β, ρ-9)

• Δεν μπορεί να ευθυγραμμίσει τις λέξεις πάνω στο χαρτί.
• Σε μια λέξη μπορεί να χρησιμοποιεί κεφαλαία γράμματα ανάμεσα στα μικρά.
• Η γραφή της λέξης μπορεί να επηρεαστεί από τον ήχο της, π.χ. πσάχνω, κουραζμένος, κ.λπ.
• Σημεία στίξης, όπως τελεία, κόμμα, θαυμαστικό, ερωτηματικό και τόνοι συνήθως παραλείπονται.
• Δυσκολεύεται να αντιγράψει λέξεις ή προτάσεις από τον πίνακα, από το βιβλίο στο τετράδιο, από σημειώσεις, ακόμα και από το πάνω μέρος της άσκησης ακριβώς από κάτω.
• Δεν τηρεί τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, παρόλο που τους γνωρίζει. Απλώς αδυνατεί σε ένα βαθμό να τους εφαρμόσει.
• Παραλήψεις, επαναλήψεις και αντιμεταθέσεις γραμμάτων που αποτελούν τη λέξη. 

Συνήθως παραλείπονται τα φωνήεντα που βρίσκονται ανάμεσα σε σύμφωνα και το ένα από τα δυο ή τρία σύμφωνα σε συμπλέγματα.

• Δυσκολεύεται να γράφει σωστά αριθμούς καθ’ υπαγόρευση (π.χ. γράφουν 5 αντί για 2, 9 αντί για 6, κ.λπ.).
• Δυσκολεύεται στην απομνημόνευση των πινάκων του πολλαπλασιασμού.
• Ενδεχόμενη δυσκολία στην αφαίρεση αριθμών εκτός και αν χρησιμοποιεί αντικείμενα. Ωστόσο, οι αριθμητικές δυσκολίες δεν είναι γενικές, αφού μερικά δυσλεκτικά παιδιά παρουσιάζουν αξιοζήλευτη επίδοση στην αριθμητική.

                                                                          Από την Έλσα Αρκοπούλου 03 Οκτωβρίου 2009Info:
Κ.Δ.Πόρποδας, “Δυσλεξία. Η ειδική διαταραχή στη μάθηση του γραπτού λόγου. (Ψυχολογική θεώρηση)”. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σχολή Ανθρωπιστικών και κοινωνικών Επιστημών. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε. Τομέας Ψυχολογίας.
www.dyslexiacenters.gr
www.dyslexia.gr