11. Σπάρτη : Η ζωή στην πόλη

Η ζωή στη Σπάρτη δεν ήταν ίδια µε τη ζωή στις άλλες πόλεις. 

Η πόλη έµοιαζε µε στρατόπεδο και οι νόµοι ήταν αυστηροί. 

Λένε ότι τους νόµους έφτιαξε ο Λυκούργος, ο οποίος ζήτησε από τους Σπαρτιάτες να µην τους αλλάξουν ώσπου να γυρίσει από ένα µεγάλο ταξίδι. 

Έφυγε από τη Σπάρτη, αλλά δεν ξαναγύρισε ποτέ. 

Τα αγόρια ως την ηλικία των εφτά χρόνων έµεναν στο σπίτι. 

Ύστερα την εκπαίδευσή τους την αναλάµβανε η πόλη. 

Από µικρά έπρεπε να συνηθίσουν στη σκληρή ζωή. 

Έπρεπε να µάθουν να ξεπερνούν τις δυσκολίες. 

Τα µαθήµατά τους ήταν 

➤ η γραφή, 

➤ η ανάγνωση, 

➤ η µουσική και 

➤ ο χορός.

Oι νέοι µάθαιναν την πολεµική τέχνη. 

Έµεναν σε σκηνές και έτρωγαν όλοι µαζί. 

 

Αγαπηµένο τους φαγητό ήταν ο µέλας ζωµός.

Τον παρασκεύαζαν από χοιρινό κρέας, που έβραζε μέσα σε αίμα, με προσθήκη αλατιού και ξιδιού. 

Συνοδευόταν από μαύρο κριθαρένιο ψωμί, ελιές και τυρί. 

Ήταν άνοστος και πολύ δύσπεπτος, και για την πέψη του απαιτούνταν γυμναστικές ασκήσεις.

Oι Σπαρτιάτες κατάφεραν έτσι να έχουν αγάπη µεταξύ τους και να δηµιουργήσουν τον πιο ισχυρό στρατό της εποχής εκείνης. 

Για πολλά χρόνια η σπαρτιατική φάλαγγα ήταν ανίκητη.

(= στρατιώτες, παρα­τεταγµένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, έτοιµοι για µάχη )

Με τον ίδιο τρόπο µορφώνονταν και τα κορίτσια, τα οποία, όπως και τα αγόρια, ασκούνταν στα γυµναστήρια. 

Φορούσαν κοντά φορέµατα και έπαιρναν µέρος σ' όλες τις γιορτές και τις εκδηλώσεις. 

Με αυτό τον τρόπο θα έπλαθαν γερό σώµα και θα γίνονταν αργότερα άξιες μητέρες.

Σε καμία Ελληνική πόλη στην αρχαία Ελλάδα οι γυναίκες δεν απολάμβαναν την ίδια ελευθερία και κοινωνική θέση όπως οι Σπαρτιάτισσες 

Άξιες γυναίκες και µάνες πολεµιστών, οι οποίες παρακινούσαν τους άνδρες να δείξουν ανδρεία στη µάχη. Η Σπαρτιάτισσα µητέρα, όταν έδινε την ασπίδα στο γιο της έλεγε:

 « Ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς » . 

Η φράση αυτή σηµαίνει 

ή να φέρεις πίσω την ασπίδα νικητής 

ή να σε φέρουν πάνω σ' αυτήν νεκρό.

Πλούταρχος, Λακωνικά αποφθέγματα, 16 (διασκευή)

 

Τα χρήματα που κυκλοφορούσαν στη Σπάρτη ήταν σιδερένια και είχαν μικρή αξία.

 Γενικά, οι Σπαρτιάτες δεν αγαπούσαν την πολυτέλεια στη ζωή. 

Ένιωθαν περήφανοι για την καταγωγή τους και έμειναν ξακουστοί για τη φιλοπατρία και την ανδρεία τους.

Oι τρεις σπαρτιατικοί χοροί

Στις γιορτές των Σπαρτιατών υπήρχαν τρεις χοροί ανάλογοι µε τις τρεις ηλικίες του ανθρώπου. 

Πρώτα άρχιζε ο χορός των γερόντων που τραγουδούσε: «Ήµαστε κι εµείς κάποτε γενναίοι». 

Στη συνέχεια τους απαντούσε ο χορός των αντρών που έλεγε: 

«Εµείς είµαστε τώρα γενναία παλικάρια, κι αν έχεις τη δύναµη τόλµησε». 

Τρίτος τραγουδούσε ο παιδικός χορός που έλεγε: «Εµείς θα γίνουµε µια µέρα πολύ καλύτεροι από εσάς».

Πλούταρχος, Λυκούργος, 21 (διασκευή)