24. Η κρίση της εικονομαχίας διχάζει τους Βυζαντινούς

Στη  διάρκεια του 8ου αιώνα η αυτοκρατορία συγκλονίστηκε από σοβαρές ταραχές,
οι οποίες δίχασαν τους βυζαντινούς και έφεραν σε δύσκολη θέση το κράτος.

Αιτία τους ήταν οι αποφάσεις των Ισαύρων αυτοκρατόρων Λέοντα Γ’ και Κωνσταντίνου Ε’:

• Να απαγορεύουν

την προσκύνηση και τη λατρεία των εικόνων,

επειδή πολλοί χριστιανοί, αντί να τιμούν τα πρόσωπα που παρίσταναν οι εικόνες, λάτρευαν το υλικό από το οποίο ήταν κατασκευασμένες.

και

• Να υποχρεώσουν 

τους μοναχούς και τους κληρικούς να υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους, πριν δεχτούν το ιερατικό τους αξίωμα.




Αρκετοί νέοι γίνονταν μοναχοί και δώριζαν τις περιουσίες τους στα μοναστήρια.
Έτσι το κράτος δεν έπαιρνε πια αρκετά φόρους, αφού η γη έμενε ακαλλιέργητη.
Επίσης λιγόστευε ο αριθμός των στρατιωτών, γιατί όσοι νέοι γίνονταν μοναχοί απαλλάσσονταν από τον στρατό.






Έτσι, ο Λέων Γ΄ προχώρησε στην απαγόρευση της προσκύνησης των εικόνων.



Ο γιος του Κωνσταντίνος Ε΄ πήρε ακόμη πιο αυστηρά μέτρα :

Έκλεισε τα μοναστήρια και καταδίωξε τους μοναχούς.











Οι αποφάσεις αυτές, καθώς και τα διοικητικά  μέτρα για την εκκλησία, δημιούργησαν αναταραχή στους κληρικούς και στο λαό και τον χώρισαν σε δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις:

• τους εικονομάχους , 

που στήριζαν τις αποφάσεις του αυτοκράτορα

• τους εικονολάτρες , 

που υπερασπίζονταν τη λατρεία των εικόνων






Και οι δυο πλευρές ήταν ανυποχώρητες και υποστήριζαν με φανατισμό τις απόψεις τους.

Ο διχασμός αυτός, η ''εικονομαχία''  όπως ονομάστηκε, διήρκεσε σχεδόν έναν αιώνα ( 726-843), δημιουργώντας πολλά προβλήματα στην αυτοκρατορία:

• πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν
• ναοί και μοναστήρια έκλεισαν

• εικόνες, έργα τέχνης και ψηφιδωτά καταστράφηκαν

• διαταράχτηκαν οι σχέσεις ανάμεσα στο Βυζάντιο και τη Δυτική εκκλησία, που υποστήριξε τους εικονολάτρες

Ο αυτοκράτορας Λέων Γ’, που αντιμετώπισε με επιτυχία τους Άραβες κι έσωσε την Πόλη και την αυτοκρατορία, έχασε μεγάλο μέρος της δόξας του και χρεώθηκε αυτή την αναταραχή, που έβλαψε πολύ το βυζαντινό κράτος.

. 

Η εικονομαχία σταμάτησε οριστικά το 843 η αυτοκράτειρα  Θεοδώρα,

 

η οποία  συγκάλεσε τη Ζ΄Οικουμενική σύνοδο και αποφασίστηκε:

«κατά την προσκύνηση των εικόνων η λατρεία των πιστών απευθύνεται προς τα εικονιζόμενα ιερά πρόσωπα και όχι προς την ίδια την εικόνα και τα υλικά από τα οποία αυτή είναι φτιαγμένη»

Η συμφιλίωση αυτή των χριστιανών και η αναστήλωση των εικόνων γιορτάζεται από την εκκλησία μας, με πανηγυρικό τρόπο, την πρώτη Κυριακή των νηστειών του Πάσχα και ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.